تاریخچه صنعت در ایران
صنعت ایران براساس گزارش اکونومیست در سال ۲۰۰۸ (۱۳۸۶)، با تولید ۲۳ میلیارد دلار محصول صنعتی در رتبه ۳۹ جهان قرار داشته است.
صنعت ایران از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ از رتبه ۶۹ نرخ رشد صنعتی سالانه به رتبه ۲۸ رسیده است.
دولتمردان ایران برنامه دارند تا پایان پنجمین برنامه توسعه در سال ۲۰۱۵، ۵۰ تا ۶۰ شهرک صنعتی احداث کنند.
پیمانکاران ایرانی چندین قرارداد مناقصه خارجی را در زمینه‌هایی مختلف مانند ساخت سدها، پل‌ها، جاده‌ها، ساختمان‌ها، راه‌آهن، تولید برق، صنایع گاز، نفت و پتروشیمی به‌دست آورده‌اند.
از سال ۲۰۱۱، حدود ۶۶ شرکت صنعتی ایران پروژه‌هایی در ۲۷ کشور انجام می‌دهند.
ایران در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱ بیش از ۲۰ میلیارد دلار خدمات فنی و مهندسی صادر کرده است.
در دسترس بودن مواد اولیه محلی، ذخایر معدنی غنی و نیروی انسانی باتجربه، همگی نقش مهمی در برنده شدن در مناقصه‌های بین‌المللی ایفا کرده‌اند.
وزارت صنایع و معادن
در ایران وزارت صنایع و معادن مسئول تسهیل گسترش و ارتقای سیاست‌های صنعتی و معدنی است. این وزارت همچنین مسئولیت متمرکز کردن و ادغام سیاست‌گذاری در بخش صنعت و معدن است.
سرانجام این وزارتخانه تمام استراتژی‌ها، سیاست‌ها و برنامه‌های مربوط به صنایع و بخش معدن ایران را تنظیم می‌کند.
مرکز توسعه فناوری صنایع پیشرفته نیز به عنوان یکی از مراکز این وزارتخانه در ترویج فعالیت‌های پژوهشی و حمایت از ظهور شرکت‌هایی با فناوری پیشرفته فعالیت می‌کند.
از سال ۲۰۱۴، ایران دارای ۹۳۰ پارک و منطقه صنعتی است.
صنایع کوچک و متوسط
تا سال ۲۰۱۴، ۸۱۰۰۰ واحد صنعتی کوچک بیش از یک میلیون شغل ایجاد کردند.
صنایع کوچک در ایران ۹۲ درصد صنایع ایرانی، ۴۵ درصد مشاغل صنعتی و ۱۷ درصد تولید کشور را تشکیل می‌دهند.
بخش خصوصی در ایران به دلیل ضعف یا حضور نداشتن، مشارکت کمی در نوآوری و توسعه فناوری دارد.
حمایت از توسعه صنایع کوچک و متوسط زنجیره تأمین در ایران را به شدت تقویت می‌کند.
مشکلات دسترسی به منابع مالی نیز یکی از نگرانی‌های عمده صنایع کوچک و متوسط است.
در سال ۲۰۱۶ ایران دارای حدود ۳۰۰۰ شرکت دانش‌بنیان بود که ۷۰۰۰۰ شغل ایجاد کردند و ۶٫۶ میلیارد دلار درآمد داشتند.
براساس گزارش سال ۲۰۰۳ سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل متحد در مورد صنایع کوچک و متوسط در ایران، توسعه‌نیافتگی صنایع ایران می‌تواند به این علت‌ها باشد:
- نبود مؤسسات نظارتی
- سیستم بانکی ناکارامد
- کمبود تحقیق و توسعه
- کمبود مهارت‌های مدیریتی
- فساد
- نبود قوانین کار و مالیاتی کارامد
- ملاحظات اجتماعی و فرهنگی
- فقدان حلقه‌های یادگیری اجتماعی
- ناآشنایی با بازارهای بین‌المللی برای رقابت جهانی
- رویه‌های اداری دست‌وپاگیر
- کمبود کارگر ماهر
- نبود قوانین حمایتی مالکیت فکری
- کمبود مراکز تحقیقاتی
- کمبود سرمایه اجتماعی
- آموزش اجتماعی
- مسئولیت اجتماعی
- ارزش‌های فرهنگی-اجتماعی
پیشرفت‌های عمده صنعتی ایران در پتروشیمی، داروسازی، هوافضا، صنایع دفاعی و صنایع سنگین است. ایران با وجود تحریم‌های اقتصادی نیز کشوری توسعه‌یافته به نظر می‌رسد.