گیربکس حلزونی نقش مبدل سرعت را ایفا می کند. یعنی سرعت و گشتاور اولیه یا ورودی را از طریق ایجاد تغییر در سرعت، به سرعت و گشتاور ثانویه یا خروجی تبدیل می نماید. از ویژگی های خاص گیربکس های حلزونی میتوانیم به کم صدا بودن و به نوعی کاهش آلودگی صوتی در حین عملکرد آن اشاره کنیم. همچنین دقت عملکردی بالا و قابلیت کار در دستگاه های جابجا کننده بارهای سنگین، از دیگر مشخصات مثبت این گیربکس ها است. جهت خرید گیربکس حلزونی در برند های زیر بهتر است با مطالبی همچن نصب، عیب یابی، دمای بهینه و… که در ادامه گفته شده، آشنا شوید.
در رابطه با ساختار فنی گیربکس حلزونی باید گفت دنده و حلزون اجزای اصلی تشکیل دهنده این گیربکس ها هستند. حلزون در واقع یک محور ثابت درون گیربکس است. این محور در روی سطح خود پیچ خوردگی های مارپیچی دارد که موجب میشود شکلی شبیه لاک حلزون داشته باشد. دنده در گیربکس در واقع یک دیسک است که متشکل از دنده هایی است که با قسمت های پیچ خوردگی مارپیچی حلزون درگیر می شوند. این دیسک به صورت چرخشی درون گیربکس قرار میگیرد.
عملکرد این گیربکس ها به میزان تراکم پیچ خوردگی های مارپیچی حلزون و دنده های دیسک بستگی دارد. در واقع این تراکم، میزان سرعت گیربکس و گشتاور خروجی را تعیین می کند. به بیان واضح تر، هنگامی که موتور دستگاه، گشتاور را به قطعات گیربکس اعمال می کند، دنده های دیسک به سمت انجام حرکت چرخشی با پیچ خوردگی های حلزونی می روند. این پیچ خوردگی ها سبب می شوند دنده ها حرکت های چرخشی کاملی را دورتادور حلزون انجام دهند. این حرکت ها سبب کاهش سرعت و سپس افزایش سطح گشتاور در دستگاه می شوند.
اگر دقت نموده باشید از گیرموتور حلزونی جهت بلوک زنی نیز استفاده می شود، این محصول که در مدل های گیربکس دنده برنج SEW و همینطور گیربکس کتابی نیز عرضه می شود در صنایع غذایی و بسته بندی و همینطور برای ساخت بالابر ها و آسانسور ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر کاربردهای گیربکس حلزونی می توان به کمپرسور ها، ماشین آلات تراش، دستگاه نانوایی، گیربکس های نوار نقاله، گیربکس های کوره های صنعتی اشاره کرد.
این محصول کاربرد بسیار بالایی در صنایع و دستگاه هایی نظیر صنایع گچ و سیمان ، موادغذایی و نوشیدنی ، کاشی و سرامیک ، صنایع و ماشین آلات بسته بندی ، ماشین آلات آجر و بلوک زنی ، میکسرهای بتن ، کانوایر،دستگاههای بستنی ساز ، نوارنقاله ها ،کارخانجات نوشیدنی قسمت شیشه پرکن ، صنایع فولاد ، گیربکس دستگاه فیلرسراک ، بالابرها، گیربکس آسانسورهای فروشگاهی، صنایع ماشین سازی ، صنایع دارویی ، صنایع پتروشیمی ، گیربکس کانوایر ،گیربکس میکسر، گیربکس دستگاه بستنی ساز، گیربکس خط بطری پر کنی، گیربکس صنایع دارویی و شیمیایی ، گیربکس آب و فاضلاب ،گیربکس دستگاه تزریق فوم، گیربکس دستگاه مخلوط کن، گیربکس دستگاه اکسترودر، گیربکس دستگاه نایلون و نایلکس، گیربکس دستگاه ساندویچ پانل، گیربکس خط تولید نوشابه سازی، الکتروگیربکس دستگاه گرانول، الکترو گیربکس خط تولیدنان های صنعتی و … را دارند.
در بازار قطعات و تجهیزات صنعتی نظیر گیربکس های حلزونی، می توان طیف وسیعی از برندها و مدل ها را مشاهده کرد. در ادامه مطلب سعی کرده ایم بهترین و مطرح ترین برندهای گیربکس حلزونی را معرفی کنیم.
چنانچه قصد خرید گیربکس حلزونی را دارید بهتر است به پارامترهایی نظیر کیفیت قطعه، قدرت و بازدهی آن و همچنین مشخصه های منحصر به فرد گیربکس توجه کنید. علاوه بر موارد ذکر شده، قیمت و به صرفه بودن محصول در کنار مزایایی که به همراه دارد و همچنین خدمات پس از فروش برند تولیدکننده را مد نظر قرار دهید. با توجه به این عوامل می توانید مناسب ترین برند از گیربکس حلزونی را مطابق با نیازتان تهیه نمایید.
از نام های رایجی که برای گیربکس های حلزونی در بازار قطعات و تجهیزات صنعتی مصطلح است می توان به ورمی گیربکس، گیربکس کاهنده سرعت، گیربکس مارپیچی، گیربکس کتابی، گیربکس مارپیچی دنده دار، گیربکس خط تولید، گیربکس صنایع بالابری، گیربکس موتور الکتریکی و ... اشاره کرد.
قابل ذکر است که نام های حلزونی و کتابی، نسبت به دیگر نام ها رایج تر هستند و اکثراً در بازار این قطعات، این دو نام به گوش می خورد.
قبل از خرید گیربکس های حلزونی می بایست به نوع و نیاز صنعت و کاربرد مورد نظر توجه کرد. همچنین در نظر گرفتن موارد زیر برای انتخاب و خرید گیربکس حلزونی می تواند بسیار کمک کننده باشد.
محیطی که بالابر و گیربکس حلزونی در آن بکارگیری می شوند و میزان باری که توسط آنها حمل می شود، دو عامل اصلی در دما و میزان درجه حرارت عملکردی گیربکس حلزونی هستند. گیربکس های حلزونی بسته به نوع گیربکس، قادر هستند در بازه دمایی بین منفی ۴۰ درجه سانتی گراد تا مثبت ۱۰۰ درجه سانتی گراد عملکرد مطلوبی از خود نشان دهند.
در این رابطه ذکر این نکته مهم است که برای دستیابی به حداکثر بازدهی و عمر بالای گیربکس حلزونی، لازم است حتماً دمای آن در حین کار، در بازه مجازی که شرکت تولیدکننده عنوان کرده است حفظ شود. در غیر این صورت ممکن است به مرور زمان به دستگاه فشار آمده و برخی اجزای آن دچار نقص یا خرابی شوند. لازم به ذکر است که نگهداری و بکارگیری گیربکس های حلزونی در دماهای خنک تر موجب افزایش عمر و عملکرد بهتر و قوی تر آنها خواهد شد.
با توجه به نکات گفته شده، چنانچه قصد استفاده از گیربکس های حلزونی در محیطی با دمای بسیار بالاتر یا پایین تر از محدوده دمایی مجاز را دارید، می بایست درصدد خرید گیربکسی با شرایط عملکرد در محدوده های دمایی خاص باشید.
اینکه این نوع گیربکس ها پس از چند ساعت کار به دمای بالا می رسند به عوامل مختلفی از جمله نوع گیربکس، میزان بار کاری، شرایط محیط کار، میزان سرعت حرکت اجزای داخلی گیربکس و ... دارد.
نکته حائز اهمیت در این حوزه این است که بعد از چند ساعت کار، دمای داخلی گیربکس نباید بالاتر از پنجاه درجه سانتی گراد بشود. در غیر این صورت به مرور زمان این افزایش دما موجب خرابی و وارد آمدن خسارات زیاد به گیربکس خواهد شد.
از جمله راهکارهای جلوگیری از خرابی گیربکس در اثر افزایش دما، استفاده از روغن های خنک کننده است. همچنین انتخاب گیربکس متناسب با دور موتور و میزان بارگذاری و کاربرد نیز می تواند در این زمینه کاملاً مؤثر باشد.
گیربکس های حلزونی در حین عمر عملکردی شان ممکن است تحت شرایطی، داغ شوند. این داغ شدن در اثر دلایل مختلفی رخ می دهد. یکی از شایع ترین این دلایل، بیش از حد کار کشیدن از گیربکس می باشد. این مسئله موجب سایش و فرسایش اجزای گیربکس و در نتیجه داغ شدن آن حین کار می شود.
عامل دیگر که در داغ شدن گیربکس مؤثر است، نوع روغن بکار رفته درون این قطعه است. روغن مورد استفاده در گیربکس هم می بایست به درستی و متناسب با نوع گیربکس انتخاب شود و هم می بایست در مدت زمان مشخصی تعویض گردد. رعایت این دو نکته سبب افزایش عمر گیربکس حلزونی و کاهش احتمال داغ شدن آن می شود.
نوع بکارگیری گیربکس و جابجایی بار زیاد توسط آن و همچنین تنظیم سرعت بالا در عملکرد آن، از دیگر عواملی هستند که می توانند موجب داغ شدن آن شوند.
مسئله ای که در این میان می بایست مورد توجه قرار گیرد این است که داغ شدن گیربکس یکی از علل کاهش عمر این قطعه می باشد. همچنین می تواند در درازمدت کارایی گیربکس را دچار اختلال کند. لذا مهم است اقدامات لازم برای نگهداری و بکارگیری صحیح و اصولی از گیربکس حلزونی به عمل آید. همچنین تعمیر و تنظیم به موقع و منظم قطعه و نگهداری آن در محیط و شرایط مناسب، می تواند به عملکرد خوب و طول عمر آن بیفزاید.
گیربکس های حلزونی ساختار فنی پیچیده ای دارند. از این رو اگر قصد تعمیر گیربکس حلزونی را دارید لازم است تخصص و مهارت لازم در این زمینه را داشته باشید. در غیر این صورت بهتر است از افراد باتجربه و متخصص که تجهیزات مرتبط و مورد نیاز را در اختیار دارند، کمک بگیرید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با اصول کلی برای تعمیر گیربکس حلزونی آشنا شوید.
همانطور که میبینید برای تعمیر گیربکس حلزونی به صورت اصولی لازم است شناخت کافی نسبت به اجزای آن و کارکرد هر جزء داشته باشید. همچنین در اختیار داشتن تجهیزات مناسب برای تعمیر و تست قطعه مهم است. لذا بهتر است این کار را تعمیرکاران مجرب و متخصص به انجام برسانند.
از آن جایی که گیربکس حلزونی قطعه مهمی در دستگاه های صنعتی می باشد، نصب آن می بایست به صورت صحیح و توسط تکنسین های ماهر و کار بلد صورت پذیرد. در حالت کلی نصب این قطعات با در نظر گرفتن نکات و اصول زیر انجام می شود.
ذکر این نکته ضروری است که به جهت حفظ ایمنی در مراحل راه اندازی گیربکس حلزونی و نصب صحیح آن و دریافت بهترین عملکرد از آن، بهتر است انجام فرآیند نصب و راهاندازی آن به افراد باتجربه و آشنا به کار سپرده شود.
همانطور که پیشتر در بخش نحوه عملکرد گیربکس حلزونی گفتیم، سرعت ورودی در گیربکس توسط حرکت چرخشی دنده و حلزون کاهش می یابد تا گشتاور افزایش یافته و توان موتور ارتقا یابد. لذا این نوع گیربکس به عنوان کاهنده سرعت عمل می کند. در واقع کاهش سرعت درون گیربکس به علت تراکم و میزان درگیر شدن چرخ دنده ها و پیچ خوردگی های مؤلفه حلزونی صورت می گیرد. بر اساس همین کارکرد گیربکس کاهنده، از آن در صنایع خودروسازی بهره گیری می شود تا در مواقع نیاز به کاهش سرعت موتور و ارتقای سطح گشتاور آن، مفید فایده باشد.با توجه به موارد فوق الذکر از گیربکس های حلزونی در صنایع مختلف، به عنوان قطعات کاهنده سرعت و افزاینده گشتاور یاد می شود.
بالابرها به عنوان دستگاه های ضروری در پروژه های صنعتی، تجاری و عمرانی شناخته می شوند. از گیربکس های حلزونی به دلیل برخورداری از ویژگی های منحصر به فرد و کارایی مطلوب، می توان در بالابرها بهره گیری نمود. استفاده از گیربکس حلزونی در بالابر مزایایی به همراه دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
با توجه به مزایای فوق الذکر، گیربکس حلزونی گزینه بسیار مناسب و مطلوبی برای استفاده در بالابرها می باشد.
گیربکس های حلزونی مورد استفاده در سروو موتورها، وظیفه قطعه کاهنده سرعت را انجام می دهند. این گیربکس ها با کاهش سرعت ورودی سبب می شوند گشتاور سروو موتور افزایش یابد. ساختار این گیربکس ها دربرگیرنده حلزونی و دنده است. حلزونی دارای شیارهای مارپیچی در سطح خود است که حین عملکرد گیربکس با دنده های دیسکی عمودی درگیر می شوند. این درگیری میان حلزونی و دنده ها عامل کاهش سرعت و افزایش گشتاور است.
دو نوع گیربکس حلزونی مناسب برای سروو موتورها در بازار عرضه می شود:
از کاربردهای گیربکس حلزونی دوار می توان به استفاده از آن به عنوان عنصر کاهنده سرعت در خط تولید صنایع، امور بسته بندی، دستگاه های cnc و نیز برنامه های رباتیک اشاره کرد.
گیربکس های حلزونی خطی، ورمی گیربکس خطی نیز نامیده می شوند. این گیربکس ها برای تبدیل حرکت دوار سروو موتورها به حرکت خطی بکارگیری می شوند. کاربردهای این گیربکس ها علاوه بر کاربردهای گیربکس های دوار، تولید ربات های صنعتی را نیز در برمیگیرد.
وجود گیربکس های حلزونی در سروو موتورها، سبب می شود به خوبی گشتاور مورد نیاز موتور تأمین گردد. نکته مهم در حوزه انتخاب و خرید گیربکس حلزونی برای سروو موتور، توجه به نوع موتور و تناسب گیربکس و موتور جهت برآورده کردن نیازهای کاربرد مورد نظر است.
گیربکس های حلزونی در صورت قطع شدن برق این قابلیت را دارند که موقعیت خود را حفظ کنند. البته این در حالتی است که باری بر روی آنها نباشد. ساختار داخلی و فنی این گیربکس ها به گونه ای است که در صورت قطعی برق موقعیت آنها تغییر نمی کند. در حالت سکون و بدون الکتریسیته، در موقعیتی که لحظه قطعی برق داشتند، می مانند. لازم به ذکر است که در صورت وجود بار بر روی گیربکس، شرایط فرق می کند. در این حالت به منظور حفظ موقعیت گیربکس در زمان قطعی برق از روش های دیگری استفاده می شود. این روش ها شامل تعبیه ترمز در دستگاه یا استفاده از سیستم پشتیبانی برق می باشد.
هنگامی که نسبت تبدیل در گیربکس ها ۱ به ۶۰ و بالاتر باشد، می توان انتظار عدم برگشت پذیری گیربکس از موقعیتش را داشت. در نسبت های پایین تر از نسبت فوق الذکر، این قابلیت برقرار نخواهد بود.
مؤثرترین راهکار برای پیشگیری از بروز خسارت و خرابی در گیربکس حلزونی هنگام قطعی برق، بکارگیری سیستم های پشتیبانی برق است. با استفاده از این سیستم ها، در زمان قطع شدن برق، گیربکس به آرامی و به صورت بی خطر، در وضعیت تعلیق قرار می گیرد.
پارامترهای تعداد دوران گرداننده و تعداد دوران خروجی گیربکس، پارامترهای تعیین کننده نسبت تبدیل در این قطعات هستند. با استفاده از اندازه گیری این پارامترها و جایگزینی آنها در فرمول زیر می توان به نسبت تبدیل دست یافت.
نسبت تبدیل=(تعداد دوران گرداننده)/(تعداد دوران خروجی گیربکس)
به طور مثال در حالتی که گیربکس حلزونی ۱۰ دنده داشته باشد و قطعه گرداننده با سرعتی حدود ۱۵۰۰ دور در دقیقه حرکت کند و همچنین خروجی گیربکس نیز ۱۵۰ دور در دقیقه باشد، نسبت تبدیل گیربکس برابر خواهد بود با:
۱۰=۱۵۰/۱۵۰۰
این به این معناست که به ازای هر ده دورانی که گرداننده انجام می دهد، خروجی گیربکس یک دوران را به انجام می رساند.
در ساخت گیربکس های حلزونی، چه نسبت تبدیل هایی لحاظ می شود؟
بسته به نوع گیربکس های حلزونی و کاربرد آنها، نسبت تبدیل های بالا یا پایین در نظر گرفته می شود. به طور معمول این گیربکس ها برای کاربردها و برنامههایی مورد استفاده قرار می گیرند که نسبت تبدیل بالا و به عبارتی گشتاور بالایی نیاز دارند. اما آنچه رایج است نسبت تبدیل ۵، ۱۰۰:۱ و بیشتر است.
از کاربردهای الکتروگیربکس حلزونی با نسبت تبدیل بالا می توان به استفاده از آن در صنعت خودروسازی و تعبیه در سیستم های توزیع قدرت خودرو اشاره کرد. گیربکس های با نسبت تبدیل پایین تر نیز در صنایع الکترونیکی، کارخانجات صنایع غذایی و نیز صنایع تولید مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرند.
مزایایی همچون کم صدا بودن، قدرت بالا در تحمل بار، حرکت صاف و با دقت و ... باعث می شوند گیربکس های حلزونی از جمله پرطرفدارترین و پرکاربردترین انواع گیربکس ها در صنایع مختلف باشند. با این حال عامل هزینه، گاهی اوقات سبب می شود تا خریداران به دنبال گزینه های جایگزین باشند.
اگر بخواهیم جایگزین مناسبی از نظر عملکرد و قیمت برای گیربکس حلزونی معرفی کنیم می توانیم از انواع زیر نام ببریم:
این گیربکس ها شاید جایگزین مناسبی برای گیربکس های حلزونی باشند، اما مسئله مهم این است که با توجه به نیاز کاربرد مورد نظر شاید در برخی موارد بهترین گزینه همان گیربکس حلزونی باشد. لذا بهره گیری از مشاوره های تخصصی می تواند مسیر روشن تری جهت انتخاب و خرید گیربکس پیش رویتان بگذارد.